Met een lichte vriestemperatuur van 1 tot 2 graden onder nul, hebben de vuurpotten afgelopen nacht redding gebracht voor de vele fruittelers in Zuid-Limburg. Het was voor de meesten een korte nacht. Door vuurpotten of warmteblazers in te zetten, bleef de schade beperkt. Ook de volgende nacht is nog alertheid geboden, want het kan opnieuw gaan vriezen. Pas als de ijsheiligen voorbij zijn, op 15 mei, is het gevaar geweken en kunnen de fruitkwekers op beide oren slapen.

Vannacht wordt het erg koud in Limburg. De temperatuur gaat in onze provincie voor het eerst dit seizoen onder het vriespunt. De minima zullen schommelen tussen -2 en 0 graden. Naar de ochtend toe ontstaat er nevel of mist die door de lage temperaturen kan aanvriezen. Wees daarom vannacht en vooral morgenvroeg voorzichtig op de weg. Aan de grond kan het zelfs nog wat kouder worden met minima tussen -3 en -5 graden. De nachten nadien blijft de temperatuur ’s nachts boven het vriespunt, overdag klimt deze naar 9 à 11 graden.

Een financiële catastrofe dreigt voor de fruittelers van Herk-de-Stad en Hasselt. Zij komen mogelijk niet in aanmerking voor vergoeding, na de vorstschade van 19 op 20 april. Het KMI beschouwt de nachtvorst als uitzonderlijk, maar tot grote verbazing zijn Herk-de-Stad en Hasselt niet opgenomen in de lijst van het KMI van getroffen steden en gemeenten. En dat terwijl de schade hier veel groter is dan in de andere Limburgse gemeenten, klinkt het. Herk-de-Stad vraagt in een brief aan Vlaams minister van Landbouw Schauvliege om hun stad mee op te nemen in de lijst voor erkenning door het Rampenfonds. Ze neemt een beslissing voor 8 september.

De gevolgen van de nachtvorst van 19 op 20 april worden stilaan duidelijk. Uit een bevraging van Boerenbond blijkt dat de leden-fruittelers schatten dat 78% van de appelen, 82% van de kersen en 63% van de peren getroffen zijn. De boomkwekers melden zware vorstschade waardoor sommige van hun planten niet meer verkocht kunnen worden of een groot verlies aan verkoopwaarde hebben. Ook de vollegrondsaardbeien hebben te lijden onder de vorstnacht. Vuurpotten hebben schade beperktHeel duidelijk is dat men op percelen waar men de teelt heeft kunnen beschermen, minder schade optekent. Daar is men er in geslaagd de temperatuur met 2 à 3 graden te laten stijgen. Op beschermde percelen schat men de verliezen op 56% voor kersen, 50% voor appelen en 37% voor peren. In de appel- en perenplantages is beregening de meest gebruikte beschermingsvorm. Bescherming in de kersenplantages gebeurt hoofdzakelijk met vuurpotten. Sommige fruittelers combineren meerdere technieken. Spijtig genoeg is het in de praktijk niet mogelijk om in alle fruitpercelen beschermingsmaatregelen te nemen. De meeste fruittelers kunnen maar op een klein deel van het areaal beschermende maatregelen nemen. Planten niet meer verkoopbaarSchade komt, net als in de fruitteelt, na enkele dagen tot uiting door zwartkleuring van de afgestorven plantencellen. Ook in de sierteelt werden de teelten beschermd of door beregening of door plastic folies op de teelten te leggen. Het heeft de schade verminderd maar niet voorkomen. Dat de vorstschade zware economische gevolgen zal hebben, is te verwachten. Veel plantgoed is of niet meer verkoopbaar, of heeft waardeverlies. Opbrengstverliezen compenseren met prijsIn de fruitteelt kan het opbrengstverlies enkel gecompenseerd worden door goede prijzen per kg product. De prijs van Belgisch fruit wordt echter bepaald door de totale Europese fruitoogst. Gezien nog niet duidelijk is in hoeverre ook andere Europese fruitstreken getroffen zijn door de vorst en het nog lang duurt voor de pluk begint en de effectieve oogst gekend is, is het onduidelijk welke richting de fruitprijs uitgaat. Vraag is dan nog of een eventueel betere prijs de opbrengstverliezen kan compenseren. Gezien de grote verliezen is de kans daarop heel klein. Rampenfonds?Boerenbond heeft gevraagd aan minister Schauvliege om na te gaan of het volgens het KMI om een uitzonderlijk weersfenomeen gaat en of de schadedrempels voor een mogelijke tussenkomst van het rampenfonds bereikt zijn.