Human Interest

Mooimakers, handelaars en gemeente Pelt pakken samen zwerfvuil aan

door Margo Ombelets

De Limburgse gemeente Pelt trekt aan de alarmbel om zwerfvuil in de omgeving van centrum De Koel aan te pakken. Mooimakers zet in samenwerking met het gemeentebestuur en de lokale handelaars en bedrijven van De Koel in op een geïntegreerde aanpak waar onder meer opruimacties deel van uitmaken. Ook de plaatselijke school VOX en twee lokale Mooimakers engageren zich en ondertekenen op 26 januari mee het charter dat de aanpak van zwerfvuil en sluikstorten vorm geeft.

Zwerfvuil is één van de belangrijkste bronnen van ergernissen bij vele burgers. Door samen te werken met verschillende partners wil de gemeente hier werk van maken. Zo bleek de Peltse commerciële zone De Koel, waar enkele supermarkten, kledingwinkels en kleinere handelszaken gevestigd zijn, niet immuun voor zwerfvuil. De Limburgse gemeente vestigde haar aandacht dan ook specifiek op dit terrein en vroeg hiervoor de ondersteuning van Mooimakers. Binnen het coachingtraject van de gemeente zelf, ontstond een deelproject om De Koel proper te krijgen én te houden.

Charter ondertekend
Na het grondig in kaart brengen van de omgeving, de problematiek en de betrokken partijen, gaat het traject nu over naar samenwerking en preventie. Alle betrokken partijen ondertekenen op 26 januari een engagementsverklaring, opgemaakt door Mooimakers. Zowel de handelaren en bedrijven als alle andere betrokkenen zoals de lokale overheid, de school VOX en Mooimakers Anita en Jos zetten hun handtekening onder de vijf pijleraanpak die bestaat uit infrastructuur, communicatie, participatie, omgeving en handhaving, waaronder ook het aanspreken van klanten toe hoort. Een mooi voorbeeld van een breed gedragen samenwerking.

Concreet kwam dat charter tot stand nadat bedrijvencoach Yves Carlier van Mooimakers contact opnam met de handelaars van De Koel in Pelt en met hen afstemde om samen een geïntegreerd plan van aanpak rond buitenhuis sorteren en de netheid van de terreinen op te starten.

Sorteereilanden en opruimacties
De handelaars zetten mee hun schouders onder een aantal actiepunten. Er komen sorteereilanden om klanten de mogelijkheid te bieden om onder meer peuken, blikjes en papier correct te sorteren. De handelaars kregen ook de nodige sorteerinformatie en preventietips. Affiches en ander communicatiemateriaal vragen op een duidelijke, maar ludieke manier om afval correct weg te werpen. Mooimakers Anita en Jos zullen wekelijks een opruimactie doen. De school VOX plant elke maand een opruimactie met haar leerlingen en gaat lessen rond zwerfvuil inplannen.

"Thuis sorteren Vlamingen over het algemeen bewust. Eens buitenshuis wordt dat vaak niet doorgetrokken omdat de juiste infrastructuur ontbreekt. Sorteereilanden kunnen een oplossing bieden door aan te zetten om afval in de juiste vuilnisbak te werpen en de positieve sorteercultuur van thuis door te trekken. Zo kan het correct gesorteerde materiaal in de recyclageketen opgenomen worden. Alles begint natuurlijk bij het attent maken van bezoekers op het probleem en hen sensibiliseren", legt Yves Carlier uit.

Mooimakers, De Koel en gemeente Pelt pakken samen zwerfvuil aan


"We wilden het probleem gezamenlijk aanpakken", zegt Liesbeth Fransen, schepen van de gemeente Pelt. "Mooimakers wist de handelaars te overtuigen om het probleem bij hun klanten aan te kaarten om winkelen in De Koel opnieuw iets aangenamer te maken. De opstart is geslaagd. De eerste signalen die we opvangen, zijn positief: er slingert minder zwerfvuil rond." De gemeente blijft de vinger aan de pols houden en ook Mooimakers volgt de situatie op. Bijsturing en eventuele extra (opruim)acties zijn altijd mogelijk om de problematiek terug vers in het geheugen te krijgen en iedereen betrokken te houden.

Pilootproject leidt tot handboek voor commerciële zones
Mooimakers maakt van De Koel een pilootproject van hoe gemeentebesturen, handelaars en klanten samen het zwerfvuil kunnen bannen én hun afval buitenshuis sorteren. De organisatie staat ervoor open om in de toekomst meer van zulke initiatieven te ondersteunen met een coachingtraject om commerciële zones van rondslingerend afval te verlossen. Mooimakers werkte alvast een handboek uit om het zwerfvuilprobleem in commerciële zones integraal aan te pakken. 

"Zwerfvuil stoort zowel klanten als handelaars", zegt Els Gommeren, woordvoerder van Mooimakers. "Sinds de coronacrisis maken mondmaskers ook deel uit van het zwerfvuil. Het proper houden van openbare ruimtes is een gedeelde verantwoordelijkheid. Voldoende en correcte vuilnisbakken die groot genoeg zijn, kunnen een verschil maken, maar uiteindelijk moet iedereen zijn deel doen om samen tot een goed eindresultaat te komen."