Mysterieuze sterfte onder pimpelmezen

Er doet momenteel een onbekende en schijnbaar besmettelijke ziekte de ronde in de vogelwereld, waarvan vooral pimpelmezen (Cyanistes caeruleus) het slachtoffer lijken te zijn. In Duitsland zijn al meer dan 11.000 gevallen van dode en zieke vogels gemeld. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir, het Agentschap voor Natuur en Bos en Vogelbescherming Vlaanderen doen een oproep om ook in Vlanderen te melden als je een dode of verzwakte pimpelmees vindt.

Sinds 11 maart 2020 zijn er vanuit vele Duitse tuinen meer dan 11.000 zieke, stervende en dode pimpelmezen gemeld. De plaats van herkomst van de meldingen vertoont een duidelijke concentratie in een strook over West-Duitsland, van Rijnland-Palts en het Saarland tot Hessen en in delen van West-Nedersaksen (zie kaart hieronder). Deze gebieden grenzen dus aan België, Nederland en Frankrijk.

Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir, het Agentschap voor Natuur en Bos en Vogelbescherming Vlaanderen willen het ziektebeeld en de verspreiding van de ziekte kunnen opvolgen en de ernst van de situatie in Vlaanderen kunnen beoordelen. Daarom doen ze volgende oproep: "Vind je een verzwakte pimpelmees, stop ze dan in een kartonnen doos en contacteer het dichtstbijzijnde opvangcentrum voor vogels en wilde dieren. De medewerkers van deze centra zullen jou deskundig verder helpen. Was steeds grondig jouw handig na het vastnemen van een ziek dier. Vind je een dode pimpelmees, dan kan je dit melden via ons meldpunt (meldpunt@vogelbescherming.be). Vermeld waar en wanneer je de vogel(s) hebt gevonden en stuur een foto mee als bijlage."

Hoe uit de ziekte zich?
De getroffen vogels worden meestal waargenomen in de buurt van voedertafels in tuinen en ze vallen op omdat ze geen natuurlijke schrikreacties meer vertonen. Waarnemingen maken melding van pimpelmezen die apathisch op de grond zitten en geen moeite doen om te ontkomen aan naderende mensen. Andere vermeende symptomen zouden ademhalingsproblemen zijn, een verfomfaaid verenkleed, geen eetlust hebben en niet meer kunnen slikken.

Vogelbescherming Vlaanderen en Agentschap voor Natuur en Bos geven de raad om wilde vogels niet langer te voederen. Drinkplaatsen kan je best regelmatig reinigen (uitspoelen en volledig laten drogen vooraleer opnieuw te vullen). Zodra je een zieke of dode mees hebt gespot aan jouw drinkplaats, verwijder dan de drinkplaats om de besmetting niet verder te verspreiden. Nu het erop lijkt dat de ziekte vooral verspreid wordt via voederplaatsen en drinkplaatsen in de tuin, zullen ook de mezen rekening moeten houden met social distancing.

Foto pimpelmees: © Otto Schäfer