Vlaming is minder duurzaam op vakantie dan thuis, vooral Gen Z scoort slecht
We leven steeds duurzamer. We letten meer op ons energieverbruik, kiezen bewuster voor lokale voeding en nemen vaker de fiets. Maar zodra de koffers gepakt zijn en de vakantie begint, verdwijnt die duurzaamheidsreflex naar de achtergrond. Dat blijkt uit recent onderzoek van Thomas More-hogeschool in samenwerking met Hogeschool PXL en VLAIO.
Meer dan één op drie vakantiegangers zegt op vakantie minder met duurzaamheid bezig te zijn dan thuis. Slechts een derde kiest bewust voor een duurzame accommodatie, hoewel meer dan 50% bereid is om extra te betalen voor een verblijf dat inspanningen levert op vlak van milieu.
Goede voornemens verdwijnen grotendeels bij koffers inpakken
"We zien dat mensen duurzaamheid wel belangrijk vinden, maar zodra comfort of ontspanning in het spel komen, schuift het toch vaak naar de achtergrond," zegt Gijs Van Essche, onderzoeker aan Thomas More-hogeschool. "De intentie is er dus wel, maar die vertaalt zich nog te weinig in effectief gedrag tijdens de vakantie."
Toch zijn er wel degelijk gedragingen met een breed draagvlak. Meer dan 90% van de vakantiegangers zegt handdoeken gerust meerdere dagen te gebruiken, afval te sorteren en lichten uit te schakelen. Ook lokaal en seizoensgebonden eten past voor velen perfect binnen het reisgedrag. Deze acties vragen weinig inspanning of inlevering, en worden dan ook gemakkelijker toegepast.
Warme douche wint van warme planeet
Moeilijker liggen gedragingen die comfort raken. Slechts 64% is bereid om kort te douchen, en verwarmingsgebruik beperken gebeurt enkel zolang het comfort niet in het gedrang komt. Vegetarische of veganistische maaltijden worden het minst overwogen, met slechts 39% bereidheid. Op vakantie willen mensen loslaten, ontspannen en niet nadenken over regels – duurzaam gedrag wordt dan al snel als een extra belasting gezien.
Comfort en prijs-kwaliteitverhouding blijven de belangrijkste drijfveren bij het kiezen van een verblijf. Duurzaamheid komt zelden op de eerste plaats. Mensen willen vooral zorgeloos genieten, zonder in te boeten op luxe of gemak. "Als duurzaamheid als een extra moeite wordt ervaren, haakt men sneller af. Daarom is het belangrijk dat duurzame opties intuïtief en comfortabel zijn, zonder dat je er als reiziger bewust moeite voor moet doen," aldus Van Essche.
Duurzaam reizen is makkelijker dan je denkt
Daarnaast spelen percepties en misverstanden een rol. Duurzaam logeren wordt nog te vaak geassocieerd met een hogere prijs, minder comfort of afgelegen locaties. Bovendien weten veel mensen niet goed wat een duurzame accommodatie inhoudt, en staan ze wantrouwig tegenover duurzaamheidslabels. Vooral jongeren (Gen Z), die vaak een beperkter budget hebben en kritisch staan tegenover ‘greenwashing’, laten duurzaamheid sneller links liggen in hun keuzes.
Nochtans hoeft duurzamer reizen niet ingewikkeld te zijn. Eco-labels zoals Green Key of Ecolabel garanderen milieuvriendelijke maatregelen én kwaliteitsstandaarden. Door handdoeken langer te gebruiken, korter te douchen en te kiezen voor lokale producten, maak je zonder veel moeite een verschil. Bovendien zorgen duurzame keuzes vaak voor een rijkere ervaring: een maaltijd met streekproducten, een treinreis door het landschap of een energiezuinig verblijf dragen niet alleen bij aan het klimaat, maar ook aan je reisbeleving.