Snelheids- en roodlichtcamera’s zorgen op kruispunten voor kortere volgafstanden en bruuskere rembewegingen. Een ongewenst neveneffect dat wellicht aan de basis ligt van het stijgende aantal kop-staartongevallen. Dat blijkt uit onderzoek van Evelien Polders (Instituut voor Mobiliteit) naar de verkeersveiligheid op kruispunten.

Kruispunten worden beschouwd als een van de meest gevaarlijke en complexe locaties in het wegennet. “Daarom is het zo belangrijk om er de verkeersveiligheid te verbeteren”, zegt dr. Evelien Polders. Voor haar doctoraat onderzocht ze de verkeersveiligheid van kruispunten niet alleen door ongevallen te analyseren, maar ook het gedrag van weggebruikers en ernstige conflicten die leiden tot bijna-ongevallen.

“Concreet focuste ik mij op vier onderwerpen: ongevallenpatronen op rotonden en op kruispunten met verkeerslichten; gedragsaanpassingen van bestuurders aan snelheids- en roodlichtcamera’s op verkeerslichtengeregelde kruispunten; en op de mate waarin het verschil in voorrangsregel – voorrang van rechts versus voorrangskruispunt – de verkeersveiligheid en het gedrag van bestuurders beïnvloedt.”

Bruusk remmen
Het opvallendste resultaat uit de studie is dat snelheids- en roodlichtcamera’s op kruispunten weliswaar zorgen voor een daling in het aantal bestuurders die nog oversteken bij oranje of rood, maar dat ze tegelijkertijd leiden tot kortere volgafstanden en bruuskere rembewegingen. “Eerder onderzoek heeft al aangetoond dat het aantal kop-staartongevallen op verkeerslichtgeregelde kruispunten stijgt na het plaatsen van zulke camera’s. Leg dit naast de resultaten uit mijn onderzoek en je hebt een mogelijke verklaring voor de stijging van dit soort ongevallen.”

Daarnaast blijkt dat er vier dominante ongevallentypes plaatsvinden op rotonden en verkeerslichtengeregelde kruispunten. “Voor dergelijke kruispunten zijn dat kop-staart-ongevallen, zijdelingse en frontale ongevallen en ongevallen waarbij ten minste één zwakke weggebruiker is betrokken.”

Aanbevelingen
De resultaten vormden de basis voor beleidsaanbevelingen met het oog op een hogere verkeersveiligheid op kruispunten. “Zo kan je het ongewenste neveneffect van snelheids- en roodlichtcamera’s verminderen door bestuurders te waarschuwen wanneer ze een kruispunt met een onbemande camera benaderen”, zegt Evelien Polders. “En conflictvrije verkeerslichten op kruispunten hebben een gunstig effect op de algemene veiligheid op kruispunten – en op het aantal ongevallen met zwakke weggebruikers in het bijzonder.”