Het gaat niet goed in de bouw. Limburgse bouwbedrijven zetten hun werknemers op tijdelijke werkloosheid bij gebrek aan werk. De nieuwbouw ligt zo goed als plat en de crisis breidt zich uit naar de renovatiemarkt. Particulieren zien hun bouwdroom uit elkaar spatten, omdat het onbetaalbaar is geworden. De stijging van de hypotheekrente zet de sector op zijn kop. Banken staan minder snel leningen toe en daar komen de strenge milieuverplichtingen voor nieuwbouw- en renovatiewoningen nog eens bovenop. De crisis in de bouw heeft één positief effect. Door de dalende vraag is een einde gekomen aan de stijging van de prijzen van bouwmaterialen.

Is er voor de Vlaamse regering een uitweg uit één van de grootste crisissen uit haar geschiedenis? Komt er alsnog een akkoord over het stikstofdossier? Dat is de vraag van 1 miljoen. Op dit moment lijkt een akkoord verder weg dan ooit. Jo Brouns weigert in te stemmen met de afspraken die een jaar geleden werden gemaakt, terwijl Zuhal Demir net niet wilt afwijken van dat krokusakkoord. Daarmee zijn beide kampen in een patstelling beland en lijkt er niet direct een oplossing in de maak. Vlaams minister-president Jan Jambon heeft de onderhandelingen voorlopig stopgezet en hoopt na de krokusvakantie alsnog op een akkoord te landen. Maar dat lijkt onzeker, wanneer beide kampen geen toegevingen willen doen. En zo storten twee Limburgse ministers de Vlaamse regering dus in een crisis.  

Er zit zwaar weer aan te komen in de bouw. De orderboeken geraken steeds minder gevuld en ruim 6 op de 10 bouwbedrijven zien hun contacten met klanten (particulieren, overheden) teruglopen. Dat blijkt uit onderzoek van Embuild waaraan 317 aannemers en installateurs hebben deelgenomen. Opmerkelijk verder: nagenoeg de helft van de bouwbedrijven heeft nu al moeite om facturen op korte termijn te betalen, een gevolg van de gestegen kost qua materiaal, energie en personeel. "We vragen een duidelijk plafond op energieprijzen en een soepele variant op tijdelijke werkloosheid voor werkgevers en werknemers", zegt Niko Demeester, CEO van Embuild, het voormalige Confederatie Bouw. De bouw doet het vandaag nog behoorlijk, maar ziet donkere wolken opduiken. De orderboeken in de bouw zitten in een dalende lijn. In september zijn die orderboeken maar gedurende 4,22 maanden gevuld ten opzichte van 5 maanden in april. 44% van de aannemers en installateurs beschouwt hun orderboek vandaag als minder gevuld dan in normale tijden. Daarnaast zag 64% van de bouwondernemingen hun contacten met particuliere en publieke klanten en prospecten afnemen. "De torenhoge inflatie en de bijzonder hoge energieprijzen maken de consument, maar ook de overheden, bijzonder voorzichtig en leiden tot uitstel van bouw- en renovatieprojecten," zegt Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild. Op de koop toe heeft 45% van de aannemers en installateurs nu al problemen om facturen op korte termijn te betalen. Die toenemende betaalproblemen hebben te maken met de fel gestegen kosten voor bouwbedrijven, vooral dan op het vlak van materiaal, energie en personeel. Prijs en levertermijnWat de prijsverhogingen van bouwmaterialen betreft, merken de bouwbedrijven, na een afvlakking in juni, opnieuw een stijging van de prijzen op, vooral dan voor baksteen, dakpannen en cement, materialen die onderhevig zijn aan de stijgende energieprijzen. Een kwart van de bouwbedrijven ziet deze drie producten met 20% en meer stijgen. 8 op de 10 bouwondernemers verwacht bovendien verdere prijsverhogingen voor deze materialen gedurende de drie komende maanden. Een ander verhaal bij de levertermijnen van bouwmaterialen: daar ontspant de markt licht. Al zijn er uitzonderingen, namelijk baksteen, dakpannen en glasproducten. Hiervan neemt de levertermijn toe.Energie besparenHoewel de bouw niet de meest energievretende sector is, doen de gestegen gas- en elektriciteitsprijzen de sector pijn. In normale tijden is de energiekost goed voor minder dan 5% van de totale kosten van een bouwbedrijf. Nu is dat aandeel al toegenomen tot boven 5%. Het is dan ook niet verwonderlijk dat 31% van de aannemers en installateurs energiebesparingen doorvoert in het atelier en in de bureaus, 24% het transport energiezuiniger tracht te maken en 21% ingrijpt op de werf.Tijdelijke werkloosheidAls gevolg van prijs- en leverproblemen, de hoge inflatie en fors gestegen personeelskost en de energiecrisis plaatst 18% van de bouwondernemingen nu al werknemers op tijdelijke werkloosheid om economische redenen. Tegen het einde van het jaar verwacht 42% dat te moeten doen, tenzij er op korte termijn beterschap zou komen.Maatregelen?Volgens de bouw is het duidelijk: er moeten maatregelen komen om deze crisis-na-crisis op te vangen. 85% is voorstander om de energieprijs te plafonneren, 80% wil meer ondersteuning voor de energietransitie, terwijl 66% ijvert voor rechtstreekse steun aan ondernemingen, zoals de uitbreiding van het overbruggingsrecht, een uitstel van betaling van belastingen en sociale bijdragen, een soepelere vorm van tijdelijke werkloosheid, kortom de steunmaatregelen die tijdens de coronaperiode werden toegepast.

De Muziekodroom gaat in sluimermodus. Dat nieuws raakte vanmorgen bekend. De Raad van Bestuur stelt vast dat het openhouden van de Muziekodroom niet langer rendabel is. Corona, het publiek dat is weggebleven en het wegvallen van subsidies zijn factoren waardoor het financieel niet goed gaat met de organisatie. Concreet moeten zeven medewerkers vertrekken, maar tot het einde van het jaar blijven de geplande activiteiten wel doorgaan. Vanaf januari gaat er dan voorlopig niets meer door in het Hasseltste muziekcentrum.

Niet alleen in de ziekenhuizen is men ongerust, ook in de Limburgse woonzorgcentra volgen ze de situatie op de voet. In de rusthuizen speelden zich tijdens de eerste coronagolf ware drama's af. Om te voorkomen dat de bewoners geïsoleerd raken hebben de woonzorgcentra een draaiboek klaar om ook bij een coronabesmetting in de mate van het mogelijke bezoek toe te laten.

De meubelsector is in crisis. Na 64 jaar sluit meubelzaak Vranken in Nieuwerkerken noodgedwongen de deuren. Het familiebedrijf kan het hoofd niet meer boven water houden en is dus verplicht om te stoppen. Vanaf morgen is er een totale uitverkoop. Het koopgedrag van de consument is de laatste jaren enorm veranderd waardoor het bijzonder slecht gaat in de traditionele meubelbranche, zoals we die kennen.

Zuid-Limburg beleeft een absoluut toeristisch topweekend, omdat de bloesemperiode samenvalt met de paasvakantie. Tegelijk zit de fruitsector in een diepe crisis. Dat komt ondermeer door de Russische boycot. Els Robeyns, burgemeester van Wellen en lijsttrekker voor de sp.a voor het Vlaams parlement sprak deze middag in ons TVL Nieuws over de problemen in Zuid-Limburg. Zij wil de fruitsector als sector in economische moeilijkheden laten erkennen. De huidige Vlaamse regering doet daar te weinig voor, klinkt het.

Voor de Limburgse kermisuitbaters waren de afgelopen maanden niet zo rooskleurig. Ze kregen minder volk over de vloer en de standgelden zijn onbetaalbaar. Daar begint nu stilaan verandering in te komen de foorkramers kruipen stilaan uit het zwarte gat. De stad Genk laat daardoor in samenspraak met de kermisuitbaters de foor een week langer open.