Op 13 maart 2021 is de lockdown precies een jaar oud. De culturele sector zit sinds die dag zo goed als op slot. Buiten een korte periode van beperkte versoepeling in de zomer en de vroege herfst, liggen alle publieke evenementen al een vol jaar stil. De sector zelf heeft echter niet stilgezeten: als een van de eersten is de sector erin geslaagd om veilige protocollen met de overheid af te spreken. En achter de schermen werkten duizenden artiesten en cultuurwerkers in covid-proof omstandigheden verder aan hun projecten. Honderden projecten staan inmiddels klaar om de dialoog met het publiek aan te gaan. Dringende vraag om heropening"Om die reden stellen wij een dringende vraag: geef de sector de mogelijkheid om vanaf 13 maart 2021 - de verjaardag van de lockdown - opnieuw in (publieke) actie te komen. Volgens de verfijnde veiligheidsprotocollen en op basis van een duidelijk afgesproken kader," klinkt het in een persbericht van de culturele sector. De heropening moet volgens de Crisiscel Cultuur een eerste stap zijn in een gefaseerde heropstart waarbij de publieksaantallen naar de zomer toe - met focus op buitenactiviteiten - geleidelijk aan opgedreven worden. "Steeds volgens de protocollen die werden goedgekeurd door experten en overheden." "Wij zijn ons bewust dat niet iedereen zal kunnen openen voor beperkte publieksaantallen. Daarom geldt - zoals steeds in deze crisis - wie veilig kan werken, moet kunnen werken. Maar ook is er steun nodig en solidariteit voor wie nog niet voor publiek aan de slag kan. Wij rekenen erop dat de huidige steunmaatregelen verlengd worden voor de duur van deze crisis."

"Betrek de lokale besturen meer bij de exit-strategie." Dat is de oproep die Wim Dries doet, burgemeester van Genk en voorzitter van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten. Het zijn namelijk de burgemeesters die samen met de sectoren de versoepelingen van de coronamaatregelen op het terrein uitvoeren. Dries vraagt ook dat zowel de Vlaamse als de federale overheid beter en duidelijker communiceert over de exit-strategie. Zo zijn er vandaag meer vragen dan antwoorden.

De overheid wil vanaf morgen starten met het test & trace-systeem, om de verspreiding van het coronavirus in te dijken en in kaart te brengen. Dat moet in corona-triagepunten gebeuren, en ook bij de gewone huisarts. Maar de huisartsen hebben niet voldoende wissers en beschermingsmateriaal om massaal te testen. Ze vrezen voor een overrompeling aan mensen die getest willen worden op COVID-19, en vragen om nog even geduld uit te oefenen.

Morgen mogen ook alle bedrijven weer opstarten. Ondernemersorganisatie VOKA schat dat er zo'n 150.000 extra werknemers opnieuw aan de slag zullen gaan. En dat moet natuurlijk veilig kunnen gebeuren. Bij Autoglass Clinic in Hasselt hebben ze zelfs een heuse survivalkit voor elke werknemer samengesteld.

Mogen de winkels open op 11 mei? En mogen we weer vrienden en familie zien op 18 mei? Niet als het aantal nieuwe ziekenhuisopnames niet fors naar beneden gaat. Er is op zijn minst nog een halvering nodig. "Als we ons de komende twee weken niet strikt aan de coronaregels gaan houden, dan kunnen we niet aan de exit-strategie beginnen." Dat zegt Geert Molenberghs, professor biostatistiek aan de UHasselt. Dat het aantal nieuwe ziekenhuisopnames de voorbije dagen stabiliseert rond 200, heeft te maken met ons gedrag tijdens het paasweekend, zegt Molenberghs. Op enkele weken tijd kan dat cijfer nog wel gunstig genoeg dalen voor een exit zegt de professor, maar dan moeten we ons meer dan ooit aan de regels houden, ook als volgende week meer mensen opnieuw aan het werk zullen gaan.

Wellicht vanaf 11 mei mogen we dus wel naar de winkel, maar niet naar onze familie. Het absurde is dat we om onze familie te zien, moeten afspreken in de winkel. Er is al veel te doen geweest over de exitstrategie, over de versoepeling van de maatregelen en de manier waarop de regering die gecommuniceerd heeft. "Wij missen het sociale", zegt Barbara Creemers van de partij Groen. Groen steunt vanuit de oppositie de regering Wilmès, maar gaat wel de zaak aankaarten en om een bijsturing vragen.