- In minder dan 25 jaar tijd verdubbelt het aantal mensen met dementie in Limburg. Nergens anders is de groei zo groot als in onze provincie. En dat vraagt om een nieuwe aanpak in de gezondheidszorg. - De vijf grote studentenverenigingen in Limburg organiseren voor het eerst een info-avond voor hun ouders. Na de dood van Sanda Dia willen ze laten zien dat het bij studentenverenigingen ook anders kan dan hoe het eraan toe ging bij Reuzegom.- Is de taalstrijd binnenkort terug in Voeren? Het gemeentebestuur legt de vrees voor een Franstalig overwicht in de OCMW-raad op de tafel van de federale regering.- Limburg heeft nood aan bijna 500 bijkomende plaatsen in de kinderopvang. Groep Bruno begint zelf met een kinderdagverblijf. Een aantal plaatsen zijn voorbehouden voor eigen werknemers.- En de handelaars van Bilzen en Hoeselt voeren campagne voor de nieuwe naam van de fusiegemeente.

Is er voor studentenverenigingen leven na Sanda Dia? Willen studenten na het proces Reuzegom nog deel uitmaken van een club of een vereniging? En hoe zit dat dan met studentendopen in Limburg? In een nieuwe TVL-reeks laten we de studenten zelf aan het woord over wat er voor hen veranderd is en hoe ze bij de start van het nieuwe academiejaar aankijken tegen het studentenleven. In de tweede aflevering gaan we op bezoek bij Themis, de studentenvereniging van de faculteit rechten van de Universiteit Hasselt.

Limburg heeft nood aan bijna 500 bijkomende plaatsen in de kinderopvang. Dat berekent werkgeversorganisatie Unizo. In de strijd tegen de arbeidsmarktkrapte moeten jonge ouders de kans krijgen om snel weer aan de slag te gaan. Dat is nu niet het geval in Limburg. Het probleem is zo nijpend dat Groep Bruno in zijn hoofdkantoor in Bilzen zelf start met een kinderdagverblijf. Daar zal plaats zijn voor 36 kinderen. Nog voor het initiatief is voorgesteld, zijn er al 30 inschrijvingen. Een aantal plaatsen wordt voorbehouden aan de eigen werknemers van Bruno.

Bilzen-Hoeselt, dat moet de naam worden van de nieuwe fusiegemeente. De handelaars van Bilzen én Hoeselt starten een campagne om de naam Bilzen-Hoeselt te promoten. Ze hangen overal in de vitrines affiches op. Vanaf maandag 25 september kan elke inwoner in beide gemeenten stemmen voor de nieuwe naam. Er blijven er na een selectie nog vier over: Biesen, Bivelen, Demershoven en de torenhoge favoriet: Bilzen-Hoeselt. En net daar kan het misgaan, zeggen de middenstanders, die vrezen dat als er een andere naam gekozen wordt, hen dat op kosten zal jagen.

Voor het eerst houden de vijf grote studentenverenigingen van de Universiteit Hasselt een infoavond voor de ouders van studenten. Ze doen dat om de vrees voor studentenverenigingen weg te nemen na de dood van Sanda Dia. Wij zijn geen Reuzegom, in Limburg gaat het er bij studentendopen heel anders aan toe, klinkt het. De studenten willen vooral uitleggen en informeren. Dat is ook de enige manier om nieuwe leden warm te maken om zich aan te sluiten bij een studentenvereniging.

In Voeren hangt de schaduw van de taalstrijd in de jaren zeventig en tachtig opnieuw boven de politiek. En die komt binnenkort op de agenda van de federale regering terecht. Uit vrees voor een Franstalige meerderheid in de OCMW-raad wil burgemeester Joris Gaens aan eerste minister Alexander De Croo vragen om de wet aan te passen. En daarmee wordt Voeren voor het eerst in meer dan dertig jaar mogelijk de inzet van een taalstrijd in ons land. Wat is er aan de hand? In tegenstelling tot de meeste Vlaamse gemeenten moet in faciliteitengemeente Voeren zowel voor de OCMW-raad als de gemeenteraad gestemd worden. Het gemeentebestuur vreest dat bij de volgende verkiezingen de Franstaligen de meerderheid halen in de OCMW-raad. Ze zouden dan beslissingen van het gemeentebestuur kunnen blokkeren. Burgemeester Gaens wil dit voorkomen door niet-Belgische Europese kiezers - vooral Nederlanders en Duitsers - te laten stemmen voor die raad.

Als de sfeer zo ontspannen is morgen op de grasmat van de Cegeka-Arena als vanmiddag op de officiële persconferentie, dan wordt het een fijne nazomeravond voor Racing Genk. Coach en kapitein blikken zonder stress vooruit op het Europese treffen tegen Fiorentina. Wouter Vrancken ziet de Italianen als grote favoriet. Vorig jaar was Fiorentina nog halve finalist in de Conference League. Maar Genk gelooft in de eigen kansen.

Het cultuurcentrum De Bogaard in Sint-Truiden bestaat 50 jaar en viert dat met een feestweekend. Zowel vrijdagavond, zaterdag als zondag staan in het teken van muziek, theater en kunst. Voor de gelegenheid lanceert het cultuurcentrum ook een uniek jaarabonnement. Bezoekers kunnen zo een heel seizoen lang zoveel voorstellingen bekijken als ze willen. Bezoekers zijn deze vrijdag en zaterdag al welkom voor het openingsconcert.

Er is een groot tekort aan kinderdagverblijven in Limburg. 467 Limburgse kinderen hebben op dit moment geen plekje in de kinderopvang. En dat heeft grote gevolgen voor bedrijven, want ouders kunnen niet snel weer voltijds aan de slag zonder opvang. "Om deze historische achterstand weg te werken moeten er volgens UNIZO-Limburg minstens 467 kinderopvangplaatsen bijkomen in Limburg. Dit om zoveel mogelijk jonge ouders de kans te geven om snel terug (voltijds) aan de slag te gaan en te verhelpen aan de krapte op de arbeidsmarkt," zegt Bart Lodewyckx, gedelegeerd bestuurder UNIZO Limburg.Uit de jongste cijfers van het Agentschap Opgroeien van de Vlaamse overheid blijkt dat Limburg 39 kinderopvangplaatsen per 100 kinderen van 0 tot 3 jaar telt. Dit is aanzienlijk lager dan het gemiddelde van 44 in Vlaanderen. Daarnaast blijkt het aantal in een aantal Limburgse steden en gemeenten dramatisch laag, tot slechts 20 per 100 kinderen. Kinderopvang in bedrijvenHoe ruimer de mogelijkheden tot kinderopvang in hun stad of gemeente, hoe gemakkelijker jonge ouders terug (voltijds) aan de slag kunnen gaan. Maar om de werkzaamheidsgraad niet alleen te laten afhangen van de haperende voorzieningen inzake kinderopvang pleit UNIZO-Limburg ook voor ondersteuning van Limburgse kmo’s die initiatieven nemen om gezamenlijke kinderopvang te voorzien voor zichzelf én hun collega-ondernemers in de buurt. De mogelijkheden zijn legio: van een beschikbare ruimte in een KMO op een bedrijventerrein tot een leegstaande verdieping boven een winkel in een handelscentrum. Een recent initiatief van Groep Bruno in Bilzen toont aan dat dit mogelijk is. Limburg telt al jaren het laagste aantal opvangplaatsenLimburg telt – al jaren – het laagste aantal opvangplaatsen voor kinderen van 0-3 jaar. In het eerste kwartaal van 2023 waren er 9.346 opvangplaatsen. Dit komt neer op 39 plaatsen per 100 kinderen in die leeftijdsgroep (Bron: Agentschap Opgroeien van de Vlaamse overheid).Het gemiddelde in Vlaanderen bedraagt 44 plaatsen per 100 kinderen. West-Vlaanderen kent het hoogste aantal in Vlaanderen (49 plaatsen), in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is er een gemiddelde van 52 plaatsen per 100 kinderen van 0-3 jaar. Aantal opvangplaatsen ondermaatsMaar liefst 20 Limburgse gemeenten zitten onder het provinciaal gemiddelde van 39 opvangplaatsen per 100 kinderen in de leeftijdscategorie 0-3 jaar. Middelgrote steden en gemeenten als Maasmechelen (30) en Houthalen-Helchteren (29) bengelen helemaal achteraan in de Limburgse rangschikking.Nochtans is het net in deze gemeenten een uitdaging om een grote groep aan inactieven te kunnen toeleiden naar werk, waarbij kinderopvang één van de mogelijke randvoorwaarden kan zijn. De rangschikking wordt afgesloten door kleinere gemeenten zoals Heers, Voeren en Hechtel-Eksel. Maar Kortessem, één van de kleinste gemeenten in Limburg, staat bovenaan de lijst met maar liefst 63 opvangplaatsen per 100 kinderen van 0 tot 3 jaar. Tessenderlo en Kinrooi (beiden 56), Sint-Truiden (55) en Leopoldsburg (54) vervolledigen de top 5. Een lager cijfer aan opvangplaatsen per 100 kinderen betekent echter niet steeds dat het tekort aan opvangplaatsen recht evenredig is. Cijfers bevestigen bijvoorbeeld dat in bevolkingsgroepen met andere roots ook minder gebruik gemaakt wordt van kinderopvang. Maar hoe meer ouders zelf voor opvang zorgen, hoe kleiner hun beschikbaarheid voor een job echter blijft. "Achterstand inhalen""Deze cijfers geven duidelijk aan dat we in Limburg een historische achterstand in te halen hebben in het aantal kinderopvangplaatsen. De discussie die momenteel in de Vlaamse regering gevoerd wordt rond al dan niet meer middelen voor kinderopvang willen we nog aanwakkeren met de vraag om in verhouding meer middelen vrij te maken voor Limburg. Dit om de historische achterstand in te halen. Willen we op het Vlaams gemiddelde komen van 44 plaatsen per 100 kinderen, dan moeten er in Limburg minstens 467 kinderopvangplaatsen bijkomen."

De Onderwijsinspectie werkt vanaf dit schooljaar nog meer in de scholen, nog meer op maat en met nog meer focus op onderwijskwaliteit. Het uitgangspunt blijft dat alle scholen minimaal om de 6 jaar doorgelicht worden, maar daar komen nu extra initiatieven bovenop. Zo komen er ‘tussentijdse bezoeken’, die korter op de bal spelen en bijvoorbeeld de band met een school warmer kunnen houden. Ook scholen die een ongunstig advies gekregen hebben tijdens hun doorlichting zullen sneller een voortgangsbezoek krijgen.  In plaats van om de 6 jaar zullen de scholen zo zeker om de 3 jaar contact hebben met de Onderwijsinspectie. Op die manier houdt de Onderwijsinspectie sterker de vinger aan de pols. Deze ‘Inspectie 2.0 op maat’ gaat gepaard met een uitbreiding van het korps met 10 extra inspecteurs die op schoolbezoek kunnen gaan. De Onderwijsinspectie kan de eigen werking ook verder verbeteren op basis van een nieuw onderzoek van de UAntwerpen en de KU Leuven. "De Onderwijsinspectie kan een hefboom zijn om de onderwijskwaliteit op een school te versterken", zegt Weyts. "Onze inspecteurs zijn niet meer de billentikkers van vroeger, die zeggen wat allemaal niet mag. Ze stimuleren scholen en zijn bondgenoten voor meer onderwijskwaliteit". DoorlichtingEen bezoek van de Onderwijsinspectie zet vaak veel in beweging op een school. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Universiteit Antwerpen en de KU Leuven onder leiding van professor Jan Vanhoof. Van alle bevraagde directeurs gaf 84% aan dat hun school actief aan de slag ging met het doorlichtingsverslag. 1 op 3 (35%) erkende dat de onderwijskwaliteit op school verhoogd was dankzij de doorlichting. Maar er zijn natuurlijk ook werkpunten. Zo is het uitgangspunt nu dat de Onderwijsinspectie minimaal 1 maal om de 6 jaar langskomt op een school: voor sommige scholen is dat niet genoeg. 1 op 5 directeurs zou graag zien dat de Onderwijsinspectie vaker langskomt. Op dit moment duurt een doorlichting ook even lang in grote scholen als in kleine scholen. Eigenlijk werkt de inspectie nog te veel met 1 mal voor alle scholen: die mal is voor sommige scholen te groot, voor andere scholen te klein. De Onderwijsinspectie schaaft daarom de werking bij. Meer inspectiesDe Onderwijsinspectie evolueert vanaf dit schooljaar (2023-‘24) naar een ‘Inspectie 2.0 Op Maat’: nog meer op school, nog meer op maat, nog meer focus op onderwijskwaliteit. Sowieso kan elke school minimaal om de 6 jaar rekenen op een doorlichting waarbij meerdere inspecteurs enkele dagen de school bezoeken, maar daar komen nu extra initiatieven bovenop. De Onderwijsinspectie gaat nu ook meer op maat werken, met kortere bezoeken van 3 of 4 dagen. Er komen ook ‘tussentijdse bezoeken’ waarbij 1 inspecteur 1 dag langskomt op school om een afgebakend thema te bekijken samen met de school. Scholen die na een grondige doorlichting een ongunstig advies kregen, zullen ook veel sneller een voortgangsbezoek krijgen. Dankzij de vernieuwingen zullen alle scholen in plaats van om de 6 jaar straks om de 3 jaar contact hebben met de Onderwijsinspectie. De inspectie kan zo korter op de bal spelen en de band met de scholen warmer houden. Dit alles gaat gepaard met extra investeringen deze regeerperiode in extra inspecteurs: in 2019 gingen er nog 141 inspecteurs langs op de scholen, in september 2023 is dat opgelopen naar 151. Verfijndere inspectiesDe werking van de Onderwijsinspectie zal nog verder verfijnd worden, onder meer omdat er vanaf dit schooljaar Vlaamse Toetsen komen die álle leerlingen op regelmatige tijdstippen afleggen. De Onderwijsinspectie krijgt zo veel beter zicht op de scholen waar leerlingen (te) weinig leerwinst boeken: inspecteurs kunnen zo indien nodig sneller langsgaan. Ook het onderzoek van de Universiteit Antwerpen en de KUL biedt nuttige handvaten om de werking verder te verbeteren. "Samen onderwijs verbeteren""De inspectie zal meer aanwezig zijn in de scholen, meer op maat werken en meer focussen op het verhogen van de onderwijskwaliteit", zegt Weyts. "We behouden de doorlichtingen waarbij scholen echt beoordeeld worden, maar daarnaast komen er ook tussentijdse bezoeken die niet draaien om een gunstig of ongunstig advies. De inzet is samen bekijken hoe het onderwijs beter kan. Inspecteurs gaan leerkrachten niet vertellen wat ze allemaal niet mogen doen; ze gaan de schoolteams wel laten zien wat nog meer mogelijk is”"